Kerst in Italië

Kerst is een van de belangrijkste feestdagen in Italië. Net als in Nederland wordt Kerstmis uitbundig gevierd met familie, cadeau’s en uitgebreide maaltijden. In Italië kent Kerstmis ook veel oude tradities. Nieuwsgierig hoe de Italianen zich klaarmaken voor kerst?

8 december
Dit is de dag van de onbevlekte ontvangenis, de laatste feestdag vóór Kerstmis. Deze dag staat in het teken van de Kerststal en het versieren van de kerstboom. Op 8 december zijn de scholen gesloten en is het hele gezin thuis om het huis te versieren en kan het aftellen naar Kerstmis beginnen. De kerststal die op deze dag wordt opgebouwd is populair in Italiaanse gezinnen en favoriet bij kinderen. Er staan miniatuurbeeldjes, huizen, landschappen, schapen en herders.

Naast de Kerststal wordt ook de kerstboom opgehaald. Italianen geven de voorkeur aan levende bomen, die in grote potten worden binnengebracht. Kunstkerstbomen komen in Italië bijna niet voor. De boom blijft versierd in huis staan tot de 6e januari, het eind van de kersttijd in Italië.

25 december
In Italië kent Natale een lange traditie die al dateert van vóór de geboorte van Gesù. In het oude Rome was 25 december de dat waarop gevierd werd dat de dagen weer langer werden en de lente in zicht kwam. Inmiddels is Kerstmis in Italië, net als in Nederland, het belangrijkste familiefeest.

Tradities
Omdat kerstmis tot één van de belangrijkste feesten in Italië hoort wordt het feest dan ook uitbundig gevierd met veel (familie)tradities. Er is een gezegde dat luidt ‘Natale con i tuoi, Pasqua con chi vuoi’ oftewel Kerstmis met je familie, Pasen met wie je wilt. Enkele voorbeelden van jaarlijks terugkerende kersttradities zijn het bezoeken levende kerststallen met dieren en acteurs en de Kerstmis in de kerk bijwonen. Dit vindt meestal plaats op kerstavond of eerste kerstdag. Tweede kerstdag kennen de Italianen niet, maar veel mensen zijn die dag nog vrij en de meeste winkels zijn nog gesloten.

Eten
Het traditionele Italiaanse menu op la vigilia di Natale, kerstavond, bestaat uit vele visgerechten. De gerechten lopen uit een van antipasto di cozze, gegratineerde mosselen, calamari fritti, gefrituurde calamari en spaghetti alle vongole. Na de nachtmis is het de gewoonte om een likeurtje de drinken met een plakje panettone.

Wil je zelf ook een panettone maken voor de kerstdagen? Klik dan hier voor een super makkelijk en traditioneel recept.

De kerstlunch staat voor de eerste kerstdag op het programma, de pranzo natalizio. De lunch is belangrijker dan het diner en kan ook de hele middag duren. Een gerecht wat elk jaar terug komt is de huisgemaakt cappelletti in brodo. Dit is een soort tortellini in hete bouillon.

Eerste kerstdag staat voornamelijk in het teken van vlees, en dan met name cappone. In elke regio kennen ze verschillende vleesgerechten die speciaal met kerstmis worden bereid. In veel regio’s eet men ook kalkoen. In Lazio kiezen ze vaak voor porchetta, speenvarken.

Zoals ik eerder al aangaf kennen ze geen tweede kerstdag in Italië. Dus geen pretparken, meubelboulevards of tuincentra. Gewoon uitbuiken op de bank en voorbereidingen treffen voor Capodanno, oud en nieuw.

Befana
Dit verhaal is niet helemaal met kerst verbonden maar hoort toch een beetje aan het einde van de kerstperiode. De Befana, een oude dame, komt in de nacht van 5 op 6 januari op haar bezemsteel langs de huizen om snoepgoed de kousen van brave kinderen te stoppen. Stoute kinderen krijgen enkel een handje kolen. Bafana komt voort uit een eeuwenoude landelijke legende. In tegenstelling tot de kerstman wordt zij vaak negatief voorgesteld, omdat ze een eind komt maken aan de kersttijd.